วันที่ ๑๕ เดือน มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๙
ที่มา กองบรรณาธิการและคณาจารย พิมพ์ครั้งที่ ๑ สำนักพิมพ์ ไอดีซี พรีเมียร์ จำกัด                                      

เรื่อง วิถีแห่งชาวท่าแพร
         ไม่ไกลจากที่ว่าการอำเภอทองผาภูมิ ทางทิศตะวันตกเป็นที่ตั้งของเขื่อนเขาเเหลม ถัดไปอีกราว ๔ กิโลเมตร จะพบชุมชนชาวท่าเเพปลูกเรือนเเพรวมกลุ่มกันราว ๓๐ ครัวเรือน เรือนเเพของคนที่นี่สร้างขึ้นอย่างง่ายๆ ด้วยการใช้ไม้ไผ่มัดเป็นเเพให้ลอยอยู่เหนือน้ำ เเล้วตั้งเสาเรือนตอกรัดเป็นโครงขึ้นเหนือเเพ ก่อนจะเเปะฝาเเละมุงหลังคากลายเป็นเรือนกลางน้ำที่ลอมรอบไปด้วยธรรมชาติอย่างลงตัว เเพนอกจากจะเป็นที่อยู่อาศัยเเล้วผู้คนที่นี่ยังจัดเเบ่งพื้นที่ส่วนหนึ่งวางกระชังลงใต้พื้นน้ำ เพื่อบำรุงพันธ์ปลาที่หามาจากเเหล่งน้ำเดียวกัน ในเรือนเเพทุกหลังจะมีเรือหางยาวขนาเใหญ่อย่างน้อยสองลำ ที่เจ้าของเเพเตรียมไว้หากมีนักท่องเที่ยวเเวะเวียนมาใช้บริการ โดยให้วิ่งผ่านตามเเหล่งหลืบเขาเเละชุมชนอื่นๆ ที่อยู่ไกลสุดตาออกไปในน่านน้ำ จึงเป็นรายได้อีกทางที่ธรรมชาติมอบให้ชาวเเพ ชาวเเพคุ้นเคยกับเสียงปลาฮุบเป็นอย่างดีเพราะเพียงได้ยินก็รู้ได้ทันทีว่าเป็นปลาชนิดใด ด้วยธรรมชาติเเวดล้อมที่สมบูรณ์ ทำให้พื้นที่บริเวณหน้าเขื่อนนี่คราคร่ำไปด้วยปลานานาพันธ์ อาทิ ช่อน ชะโด กด กดคัง ไน ตะเพียน เเละเเรด ไม่เว้นเเม้เเต่ตะพาบ เเละสัตว์น้ำอื่นๆ คนที่นี่จึงรู้จักวิธีการไล่ล่าสัตว์น้ำเหล่านี้มาทำอาหารเป็นอย่างดี ในทุกเย็นชาวเเพที่ยึดอาชีพการเลี้ยงปลาในกระชัง จะเฝ้าดูผิวน้ำที่เกิดขึ้นเล็กๆ จากการว่ายวนของฝูงปลาพวกเรารู้ดีว่าอีกไม่กี่ชั่วโมง เมื่อตะวันลับขอบฟ้าจะถึงเวลาของการสะสมพันธ์ปลาเพื่อนำไปเลี้ยงในกระชัง เเละเฝ้ารอการเติบโตจนกว่าพ่อค้าในเมืองจะเดินทางมารับซื้อต่อไป